Жалпы есім что это

Жалқы және жалпы есім

Тақырыбы: Жалқы және жалпы есім

Мақсаты:1)жалқы есім және жалпы есім туралы түсінік беру.

2)Зат есім түрлерін анықтау

Білімділігі:Ережелерді түсініп оқуға, жаттығу орындаған кезде білімдерін қолдана білуге төселдіру.Сұраққа толық жауап беру арқылы тілін, ойын дамыту.

Дамытушылығы:Қызығушылығын ояту,сабаққа қатысып отыруға, зейінін шоғырландыру жұмыстарын жүргізе отырып ынтасын, талабын арттыру.

Тәрбиелілігі:Сауатты жазуға н-ң, ы-і дыбыстарының емлесіне жаттығу, қатесіз жазуға,әріп кемиграфиясын сақтауға үйрету.

Көрнекілігі:Батырлар портреті.

Түрі:жаңа сабақ.

2.Үй тапсырмасын тексеру,бағалау.145 б.4-жаттығу.

Мақсаты:Көшіріп жазу, сұрақтардың орнына зат есімдерді тауып жазу,арқылы ойлау қаблетін дамыту.

(Кім?)Ағам отын жарды.(Кім?)Анам көйлек тікті.Аспанда (нелер?) Жұлдыздар көрінеді.т.с.с.

Сөздерді сөз құрамына талдау.

2-3 оқушы оқып сұрақтарға жауап береді:

Өткен сабақты пысықтау.

1)Түбір сөз денгеніміз не?

2)Жұрнақ дегеніміз не?

3)Жалғау дегеніміз не?

4)Зат есім дегеніміз не?

Жаңа сабақ.Балалар, бәріміз тақтаға назар аударайық.Балалар,бүгінгі біздің сабағымыздың тақырыбы:Жалқы және жалпы есім.Бұл зат есім түрлері.

-Балалар,тақтада үш бағанда әртүрлі сөздер жазылып тұр.Қане, оқып шығайық.

Алматы Ақтөс Талғат

Ақтау Ақбауыр Арман

Жайық Құлагер Асыл

-Ендеше, әр топқа өз атауын берейік.

-Жер-Су аттары, жан-жануар атауы, кісі аттары.

Мағнаны таныту.

-Енді зейінімізді салып қарайық.

-Бұл сөздер кімдердің,нелердің атауы?

-Олар қалай жазылып тұр?

-Бас әріппен жазылып тұр.

-Ендеше балалар, ережеге назар аударайық.

Кісінің аты –жөні, жер-су аттары, жан-жануарға қойылған атаулар жалқы есім деп аталады.

Ережені 2 бала дауыстап оқиды.

Ауызша мысал келтіру.

Жалпы есім.-Енді балалар,жалпы есімге тоқталайық.Мына сөйлемге назар аударамыз.Қане оқимыз.

-Бұл сөйлемдегі зат есімді атайық

-Арман – жалқы есім, себебі ол кісі аты,ол оқушы – жалпы есім.

Ендеше, ережеге назар аударайық.Жалқы есімдерден басқа зат есімдерді жалпы есім дейміз.

Ережені 1 оқушыға дауыстап оқыту.

Жоғарыда сөйлемде туынды сөз бар ма?

Туынды сөз дегеніміз не?(Ережесін айтады)

Жалқы есім мен жалпы есімді бекіту.

Ұқсастығы мен айырмашылығын айту.

Ауызша сөйлем құрау (Слайдтан көрсету)

Оқушымен жұмыс.

-Балалар, оқулықтағы 1-жаттығуға қараймыз.Тапсырманы оқимыз.Өлеңді мәнерлеп оқу.(Батырлардың суреттін слайдтан көрсету )

-Талғат, Мәншүк, Төлеген, Тарғын,Қамбар, Нұркен, Мәлік, Қабанбай,Бауыржан, Бөгенбай кімдер?

-Ұлы отан соғысының батырлары кімдер?

-Дұрыс балалар,бұл сөздерге қандай сұрақ қойылады

-Кім деген сұрақ қойылады

-Сөйлемнің ортасында, соңында келсе қандай әріппен жазылады.

-Бас әріппен жазылады

-Себебі, ол- жалқы есім.

Көркем жазу.1 оқушы тақтаға жазады.

-6-жаттығу Мақсаты:Сауатты әдемі,көркем жазуға төселдіру.зат есімдерді тауып астын сызу.

Ағаш кесіп тынбаймын

Кейде бал да сыйлаймын

Деңгейлік тапсырмалар

Слайд арқылы көрсету.

1.д.т. Әр оқушыға сөз жазылған парақша таратылады.Берілген сөздерді оқып, өз үйшігіне орналастыру.

Әр оқушы өз үйшігіне орналатырғаннан кейін, кестедегі жалаушасын алға қарай жылжытады.

ІІ деңгейлік тапсырма.

Сөздің түбірі мен қосымшасын ажырат.

Әр топқа бөлек- бөлек сөздер беріледі.

1.балықшы бапкер білімпаз

2.кәсіпкер ауылға татулық

3.аулаға кітапты саяхатшы

4.қарауылшы қаламмен әлемде

5.терезеде боксшы қағазбен

6.оқушы құрылысшы ауылға

7.өзенге Алматыға мектепке

Жұрнақ дегеніміз не?

Жалғау дегеніміз не? Ауызша жауап береді

Түбір дегеніміз не?

Дайындалып отыру.(Аида, Рахымжан, Ғалиасқар, О.Нұрдаулет, Б.Диас)

ІІІ деңгейлік тапсырма:Оқулықтағы 2-жаттығу

1)жалқы есімдерді теріп жазу

2)Өңірді,ойпаты сөздерін сөз құрамна талдау

Дұрыс орындаған балалардың жалаушаларын алға жылжыту. Мадақтап отру.

Жеке оқушымен жұмыс.Тақтаға шығп орындау.

І парақша Аида: Заттың атын білдіретін сөздерді теріп жаз.

ІІ парақша Рахымжан:»Қобзшы» сөзінің түбір,қосымшасын белгіле.Тасымал түрін көрсет.

ІV парақша О.Нұрдаулет:жалқы есімге мысал келтір.Дыбыстық талдау жасау.

V парақша Б.Диас:»Бота» сөзіне дыбыстық талдау жаса.

Осыдан кейін ІІІ деңгейлік тапсырма тексерілді.жолаушаларын жылжытады.

Сызбаға қарап,сөйлем құрастыр.

Мысал:Егінші егінді суарды.

І – оқушы. ІІ – оқушы

Кісі аттары: Жер – су аттары.

Ақан Ақтау Қарағанды

Естай Көкшетау Алатау

Қорыту: Сөздік диктант.

-Балалар, біздер қазір жаңа сабағымызды қорыту мақсатында сөздік диктант жұмысын жүргіземіз.Қатесіз, әдемі жазамыз. н-ң, ы-і дыбыстарының жазылуына мұқият боламыз.

Жаңбыр,көлеңке, сіріңке, шаңғы,ілгіш, Теміртау, Есіл, парта.

1)жалқы есімнің астын бір сызу.

2)жалпы есімнің астын бір сызу.

-Қандай тақырыппен таныстық?

-жалқы есім дегеніміз не? Өз түсінігі бойынша айту.

-жалпы есім дегеніміз не?

Источник

жалпы есім

1 жалпы

2 жалпы

жалпы ережелері — общие правила (чего-л.)

3 жалпы мүлік

4 жалпы өткізім

5 жалпы баға

6 жалпы заңи хұкім

7 жалпы құн

8 жалпы өндірістік шығын

9 жалпы өндірістік шығыс

10 жалпы өнім

11 жалпы өнімнің құны

12 жалпы тиімділік

13 жалпы түсім

14 жалпы шығын

15 жалпы ішкі өнім

16 Жалпы мәселелер

Қанекей, төлем тәртібін талқылауға көшейік.

Давайте перейдем к обсуждению порядка платежей.

Иә, әрине. Біз төлемдердің жалпы көлемін, олар бойынша кестелер мен басқа да мәселелерді талқылауымыз керек.

Да, конечно. Нам следует обсудить общие объемы платежей, графики по ним и другие вопросы.

Төлем төлеу жеңілдіктерін, валюталарын, жері мен нысандарын ұмытуға болмайды.

Нельзя забывать о льготах, валюте, месте и формах оплаты.

Төлем төлеу кезінде оның көлемінің маңызы зор.

При платежах первостепенное значение имеют их объемы.

Келісімшарттың толық құнында.

Полная стоимость контракта включает в себя.

— өнімнің өзіндік құны қамтылады.

Иә, мен сізбен келісемін.

Да, я согласен с вами.

Біздің келісімшартқа көшейік.

Перейдем к нашему контракту.

Сіз бізге 50 000 теңге мөлшерінде. жеткіздіңіздер.

Вы поставили нам. на сумму 50 000 тенге.

Барлық. 15000 теңге болады.

Все. составляют около 15000 тенге.

Біз. ұсынылған құжаттарға сәйкес есептедік.

Исчисление. мы произвели соответственно представленным документам.

Сондай-ақ біз. үшін жұмсалған шығындарды да сіздің есепке жатқызамыз.

За ваш счет мы относим также расходы за.

Бағаламада барлық баға көрсетілді және келісілген басқа құжаттарда ескерілді.

Все цены указаны в прейскурантах и отражены в других согласованных документах.

Біз сізге 150 000 теңге мөлшерінде шот ұсынамыз.

Мы выставляем вам счета на сумму 150 000 тенге.

Міне, мысалы, мына тауар үшін сізге 50 000 теңге мөлшерінде шот жазылды.

Вот, например, за этот товар вам выписан счет на сумму 50 000 тенге.

А вот другие счета.

Біз оларды. үшін төлеуге ұсындық.

Мы представили их к оплате за.

Бірақ біз мұндай есептесуді ешқашан да қолданбаймыз. Біз айлық төлемдердің мөлшері тек орындалған жұмыстардың көлемімен айқындалуға тиіс деп есептейміз.

Но мы никогда не применяем подобных расчетов. Мы считаем, что размеры месячных платежей должны определяться только объемом выполненных работ.

Еш нәрсе істей алмайсыз. Үстеме шығындарды шегеріп тастағанда, келісімшарттың жалпы сомасы 150 000 теңге болады. Ал келісімшартқа сіз қол қойғансыз, біз оларды сақтауға тиіспіз.

Ничего не поделаешь. За вычетом накладных расходов общая стоимость контракта составляет 150 000 тенге. А контракт подписан вами, и мы должны его соблюдать.

Есеп айырысу. жүргізіле ме?

Будет ли производиться расчет.

Егер қолыңызда нақты ақшаңыз болса, ал төлемнің жалпы мөлшері көп емес қой, онда фирманың кассасына төлеуіңізге болады.

Если вы располагаете наличными, а общая сумма платежа невелика, то вы можете уплатить в кассу фирмы.

Әйтпесе есеп айырысу банк арқылы қолма-қол ақшасыз тәсілмен жүргізіледі.

В противном случае расчет производится через банк безналичным способом.

Біз сізге. ұсынамыз.

— открыть счет в банке.

Нас вполне устраивает оплата.

— с кредитного счета.

Біз. төлеуді қолданып жүрміз.

Мы практикуем оплату в.

Сіздер өздеріңіздің сауда серіктестеріңізбен есеп айырысуды. жүргізесіздер ме?

Валюталық ауытқулар мәселелері ерекше қарауды талап етеді.

Особого рассмотрения требуют вопросы валютных колебаний.

Валюталық шығасының алдын алу үшін бізде түрлі ескертпелер бар.

Для предотвращения валютных потерь у нас есть различные оговорки.

Мына құжаттармен танысыңыз.

Познакомьтесь с этими документами.

Бізде бұл жөнінен ешқандай шектеу жоқ.

У нас в этом отношении нет никаких ограничений.

Алтынмен өтелуі. болады.

Золотое покрытие составляет.

17 жалпы-тоннаж

18 жалпы ақшалай түсім

19 жалпы бюджет

20 жалпы сома

См. также в других словарях:

жалпы тактика — (Общая тактика) жалпы әскерлік ұрысқа дайындық пен оны жүргізудің теориясы мен практикасы. Ж.т. теориясы жалпы әскери ұрыстың заңдылықтарын, сипаты мен мазмұнын зерттейді, ҚК дің, әскер түрлері мен арнайы әскерлердің түрлі бөлімшелерінің,… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

жалпы әскер командирі — (Общевойсковой командир) жалпы әскери құрамаларды, бөлімдер мен бөлімшелерді басқаратын офицерлік құрамның бірқатар армияда қабылданған мамандық атауы. Ж.ә.к. әр түрлі әскерлер құрамаларының, бөлімдері мен бөлімшелерінің және арнайы әскерлердің… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

жалпы әскери қор — (Общевойсковой резерв) басты бағыттағы күштерді арттыруға, қарсыластың қарсы соққысын тойтаруға (қарсы шабуыл жасауға), қапталдар мен түйісулерді қамтамасыз етуге, сондай ақ күтпеген жерден туындаған мәселелерді шешуге арналған жалпы әскери… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

жалпы барлау — (Общая разведка) халықты қорғау және құтқару шараларын жүргізуге шешім қабылдау үшін қалыптасқан жағдай туралы қажетті жалпы мәліметтерді тез алу мақсатында жасалатын барлау. Ж.б ды жүргізу үшін әуе, өзен (теңіз) барлауының, темір жол көлігі… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

жалпы тактиканың міндеті — (Задача общей тактики) әскер түрлерінің және арнаулы әскер бөлімдерінің, құрамаларының, жалпы әскер бөлімдерінің ұрыстағы өзара қарым қатынасын ұйымдастыру; ұрыста әскерлердің тылын ұйымдастыру; техникамен және керекті жабдықтармен қамтамасыз… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

жалпы улы улағыш заттар — (Общеядовитые отравляющие вещества) қанды, нерв жүйесін зақым дандыратын, зақымданған адамды бірнеше минут ішінде өлтіріп жіберетін, тез әсер ететін улағыш заттар. Жалпы улағыш заттарға табун, зарин, зоман, көгерткіш қышқылдар, хлорциан және т.б … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

жалпы әскерлік ұрыс немесе жалпы әскер ұрысы — (Общевойсковой бой) құрлық әскерлері мен ҚК дің басқа да әскер түрлерінің бөлімшелері, бөлімдері мен құрамалары қатысатын ұрыс. Олардың күштері біртұтас жоспармен ортақ мүддеге біріктіріледі және мақсаты, уақыты мен орны бойынша келісіледі.… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

жалпы әскер армиясы — (Общевойсковая армия) Ұлы Отан соғысында кеңес герман майданында және милитаристік Жапониямен соғыста әрекет еткен кеңестік құрлық әскерлерінің оперативтік бірлестіктері. Ж.ә.а. ұрыс қимылдарын майдандардың құрамында, ал жекелеген операциялық… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

жалпы әскери қорғау толымы — (Общевойсковой защитный комплект) Қорғаныш плащынан, қорғаныш шұлықтардан, қолғаптан тұрады және улағыш заттардың буы мен тамшысынан, радиоактивтік заттар мен бактериялық құралдардан қорғауға арналған. Ол альфа бөлшектерден толығымен қорғайды… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

жалпы әскери тактикалық бөлімше — (Общевойсковое тактическое подразделение) өзінің құрамы жағынан белгілі бір мөлшерде біртектес, бірақ өзіне сай қару жарақпен және ұрыс техникасымен қаруланған әр түрлі бөлімшелер мен арнайы әскерден тұратын құрлықтағы әскердің ұйымдасқан бірлігі … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

Источник

В данном конспекте урока, рассматривается виды имени существительного: нарицательныеи собственные.

Содержимое разработки

Предмет: русский язык

Учитель: Султанова Л.С

Тема: Нарицательные и собственные существительные

Жалпы және жалпы есім

Proper and common nouns

Цель: познакомить с разрядом существительных, закрепить знания по теме существительные.

Вызов и побуждение.

Здравствуйте, садитесь. Ребята на уроке соблюдаем 5 «Д»

Теперь девиз нашего класса.

А- антиленивая Алина

А- аккуратная Анжела

Ж- жизнерадостная Жаннат

Г- грамотная Гюзель

О- общительная Олеся

Смысл и осмысление реализации

Что мы проходили на предыдущем уроке?

Что такое одушевленные существительные?

Что такое неодушевленные существительные?

Что такое олицетворение?

Ребята а что было задано на дом?

(упражнение 143, стр 78)

1 группа нарицательные существительные

2 группа собственные существительные

III. Изучение нового материала.

Ребята открываем тетради, пишем сегодняшнее число. Сегодняшняя наша новая тема

Нарицательные и собственные существительные

Жалпы және жалпы есім

Proper and common nouns

Существительное собственное-это индивидуальное название предмета, живого существа, которое отличает его от других подобных.

Существительные нарицательные— это обобщенное однородных предметов, живых существ.

Учащиеся поют песню «Мой Казахстан» Серик Мусалимов. После находят в тексте песни собственные и нарицательные существительные.

Источник

Жалқы есім мен жалпы есім

Сабақтың тақырыбы: Жалқы есім мен жалпы есім

Сабақтың мақсаты:

1) Зат есім, зат есімнің жалқы және жалпы есімдері туралы алған білімдерін пысықтау.

2) Алған білімдерін практика жүзінде қолдана білуге жаттықтыру.

3) Сауатты әрі көркем жазуға, зейінділікке баулу.

Сабақтың түрі: пысықта сабақ (саяхат сабақ)

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, практикалық, көрнекілік.

Сабақтың көрнекілігі: оқулық, суреттер

Сабақтың барысы:

І.Қызығушылықты ояту.

— Оқушылар, бүгінгі сабағымыз ерекше өтпек. Бүгін біз ойша бір қалаға саяхат жасаймыз. Қай қалаға баратынымызды білесіңдер ме? (жоқ). Олай болса бәріміз бір ойын ойнаймыз. Ойынның шарты мынандай: күннің көзі біздің саяхат жасайтын қаламызға жарқырамай тұр. Себебі аспанды бұлт торлап кеткен. Біздің мақсатымыз тапсырмаларды дұрыс орындау арқылы аспаннан бұлтты қууымыз керек. Күнге көмектесеміз бе? (ия)

-Оқушылар, суретте қай қала бейнеленген? (Орал)

-Орал қандай есім? (жалқы есім)

-Орал сөзін басқаша қалай атап, оны жалпы есімге айналдыруға болады? (қала)

-Оқушылар бүгін біздер қаламыздағы Достық даңғылы бойындағы ескерткіштеріне саяхат жасаймыз.

-Ескерткіш қандай есім? (жалпы есім)

ІІ.Мағынаны тану.

1-ескерткіш. М.Мәметова ескерткіші.

Кеңес Одағының Батыры Мәншүк Маметова ескерткіші орнатылған алаң оңтүстіктен слотүстікке қарай қаланың бас магистралымен Достық даңғылында қиылысады. Ескерткішті ашылу салтанаты 1988 жылғы 23 сәуірде болған. Ескетркіштің негізгі идеясы – біздің жерлесіміз, Кеңес Одағының Батыры М,Мәметованың өшпес ерлігін мәңгілікке қалдыру, ол осы жерде Отанына деген сүйіспеншілік пен шын берілгендіктің алғашқы талпынысын жерлестеріне мұраға алған.

-Балалар, биыл Ұлы Жеңістің неше жылдығын тойлаймыз? (70 жыл)

Топтастыру: Ұлы Отан Соғысына қатысқан қандай батырларды білеміз? (М.Мәметова, Ә.Молдағұлова, Б.Момышұлы, М.Ғабдуллин, Т.Бегилдинов, Нүркен Әбдіров, т.б)

-Олар қандай есімдер? (жалқы есімдер)

2-ескерткіш. Сырым Датұлы ескерткіші.

Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қойып жазу. Сөздің қандай есәм екені айту.

Шарты: мұғалімнің бұйрығы бойынша «Түн» дегенде балалар «ұйықтайды». Мұғалім бір оқушының алдына «кім?», «не?», «кімдер?» «нелер?» сұрағының біреуін қояды. «Күн» дегенде оқушылар «оянып», сол сұраққа жауап береді.

3-ескерткіш. Абай Құнанбаев.

Абайдың тапсырмасы: (шығармашылық тапсырма)

Сурет бойынша сөйлемдер құрастыру. Сөйлемдегі жалпы, жалқы есімдерді табу.

4-ескерткіш. А.С.Пушкин ескерткіші.

Сөйлемдерді оқы. Жалқы есімдер мен жалпы есімдерді тап. Қарамен жазылған сөздің үш тілдік баламасын айт.

ІІІ.Толғаныс

«Венн» диаграммасы

Бағалау, мадақтау. Сабаққа жақсы қатынасқан оқушыларды жұлдызшалармен марапаттау

Үйге тапсырма: 4-ж, 140-бет

Күтілетін нәтиже:

Кісінің аты-жөні, жер-су аттары, жан-жануарларға қойылған атаулар жалқы есімдер, ал қалғандары жалпы есімдер екенін біледі.

Источник

Презентация «Жалқы есім мен жалпы есім»

Выбранный для просмотра документ жалкы есим жалпы есим 2-класс.doc

Жалқы және жалпы есім

а) Оқушылардың зат есім, жалқы және жалпе есім жөнінде алған білімдеріне сүйене отырып, олардың сөйлемдегі орны, жазылуы туралы білімдерін жинақтап,түсініктерін жалпылау.

ә) Өз бетімен іздене жұмыс істей білуге баулу. Оқушылардың шығармашылық тапсырмалар мен ауыз әдебиеті үлгілерін пайдалану арқылы сабаққа қызығушылығын, есте сақтау қабілетін, тіл байлығын, ауызша және жазбаша тілін дамыту.

Зат есімнің екіге бөлінетінін және жалқы есімдер әрдайым бас әріппен жазылатыны туралы түсініктерін тереңдету, жалпы есім мен жалқы есімге сұрақты нақтылап қоюды ажырату.

Оқытуда қолданатын әдіс-тәсілдер

Блум таксаномиясы, Т-кестесі, Семантикалық карта, Венн диаграммасы, Топтастыру, диалогтік оқыту, топтық жұмыс, жұптық жұмыс.

Ж.Қ.Балтабаева,М.Қ.Солтанғазина,Ф.С.Лекерова Қазақ тілі 2013ж «Алматыкітап», шығармашылық тапсырмалар, электрондық оқулық, маркер, смайликтер.

Күн жарығын алақанға саламын,

Жүрегіме басып ұстай қаламын

Ізгі әрі нәзік, жарық, мейірімді,

Болып кетер сол арада жан жағым.

Ынталанады, жұмыс істеуге дайындалды, топ ішінде өзара ынтымақтастық қарым-қатынас орнығады.

Өткенді пысықтау «Сұрақты ұстап ал» ойыны арқылы өткенді пысықтау.

-Біз қай сөз табымен таныстық?

-Зат есім дегеніміз не?

-Зат есімнің сұрақтары қандай?

-Қандай сөздер бас әріппен жазылады?

-Адамдарға қатысты сөздерге қандай сұрақтар қойылады?

-Жануарлар мен заттарға қандай сұрақтар қойылады?

Оқшылар өз білгендерін ортаға салады, қойылған сұрақтарға жауап береді.

«Бас әріппен жазылатын сөздер» топтастыру

Суретте не көріп тұрсыңдар?

-Картада нелер бейнеленген?

-Қала, өзен, көл, тау аттарын атату.

Үй жануарларының суреттерін көрсету.-Осы жануарлардың қайсысына ат қоямыз?

Дұрыс айтасыңдар, бұл кісі, қала, жер- су, жан-жануарға ғана тән, осы заттарға қойылған жеке атауы екен. Осы заттарды атына қарай біз оларды ажыратады екенбіз.

Қорытынды: олай болса балалар, кісі аты-жөні, жер-су аттары жан-жануарларға қойылатын атаулар жалқы есім деп аталады. Яғни жалқы есімдер бас әріппен жазылады.

-Балқаш, Алакөл, Қаратал-бұлардың жалпы атауы ше?-өзен, көлдер

-Құлагер, Ақтөс, Марғау-бұлардың жалпы атауы ше?-жан-жануарлар.

Қандай туыстық атауларды білесіңдер? әже, ата, аға, әпке, ата-ана т.б

Қорытынды: Сонымен, жалқы есімдерден басқа зат есімдерді жалпы есім дейміз. Жалпы есімдер кіші әріппен жазылады екен.

Жақсы, жұмыс парақтармен жұмыс жасауды бастайық. Енді жаңа берілген тақырыпқы сай тапсырмаларды орындап көрейік.

Интерактивті тақтадан суреттерді көру арқылы сұраққа жауап береді.

Интерактивті тақтадағы тапсырмаларды орындай отырып ереже шығарады.

-Суретте не көріп тұрсыңдар?

-Картада нелер бейнеленген?

-Қала, өзен, көл, тау аттарын атату.

-Үй жануарларының суреттерін көрсету.

-Осы жануарлардың қайсысына ат қоямыз?

Дұрыс айтасыңдар, бұл кісі, қала, жер- су, жан-жануарға ғана тән, осы заттарға қойылған жеке атауы екен. Осы заттарды атына қарай біз оларды ажыратады екенбіз.

Қорытынды: олай болса балалар, кісі аты-жөні, жер-су аттары жан-жануарларға қойылатын атаулар жалқы есім деп аталады. Яғни жалқы есімдер бас әріппен жазылады.

-Балқаш, Алакөл, Қаратал-бұлардың жалпы атауы ше?-өзен, көлдер

-Құлагер, Ақтөс, Марғау-бұлардың жалпы атауы ше?-жан-жануарлар

Қандай туыстық атауларды білесіңдер? әже, ата, аға, әпке, ата-ана т.б

Қорытынды: Сонымен, жалқы есімдерден басқа зат есімдерді жалпы есім дейміз. Жалпы есімдер кіші әріппен жазылады екен.

Интерактивті тақтадан суреттерді көре отырып сұраққа жауап береді.

Ақтөбе қаласы туралы білетіндерін айтады.

Жаттығуларды орындау. 1-жаттығу.

1.Өлеңді мәнерлеп оқу.

2.Адам аттарын тауып, сұрақ қою, адамның аты-жөні қандай әріптен басталып жазылған?

3.Аталған батырлар туралы не білесің? Әңгімелеу.

1.Жалқы есімдерді теріп жазу.

«Т-кестесін» толтыру. 3-жаттығу

Алдымен кісі аттарын, содан соң қала аттарын жазу.

Осы қалалар туралы не білесің? Эссе жазу.

Сергіту сәтті: «Заттың атын тап» ойыны

Сөзжұмбақ шешу. 4-жаттығу

1.А әрпінен басталатын қала аттарын тауып жазу.

1.Суретте бейнеленген зат атаулары жалқы есім бе, жалпы есім бе?

2. Осы сһздерді қатыстырып, сөйлемдер құрастырып жазу.

Рөлге бөліп сахналайды.

Оқушылар қораптан затты алып не екенін табады.

Қала аттарын жазады.

Жалпы есімдерді табады. Сөйлем құрайды.

«Семантикалық картаны» толтыру.

Жалпы есім мен жалқы есімді ажырату.

«Венн диаграммасын» толтыру.

Жалқы есім Жалпы есім

Топпен талдай отырып, жауап беру

Танымдық сұрақтарға жауап беру арқылы жалқы және жалпы есімдерді ажыратады

Шығармашылық тапсырмаларды топпен орындайды.

«Менің сабақтан кейінгі әсерім» кестесі №3

Оқушылар стикерге жазып жабыстырады.

Т.Айбергенов атындағы орта мектебі

Тақырыбы: Жалқы есім мен жалпы есім.

Өткізген: Жанқылышева А.

Выбранный для просмотра документ жалкы есим жане жалпы есим.ppt

Описание презентации по отдельным слайдам:

Психологиялық дайындық Күн жарығын алақанға саламын, Жүрегіме басып ұстай қаламын. Ізгі әрі нәзік, жарық, мейірімді, Болып кетер сонда дереу жан — жағым.

1.Сөз таптарын ата. 2.Зат есім дегеніміз не? 3.Зат есімнің сұрақтары? 4.Адамға қатысты сөздерге қандай сұрақтар қойылады? 5.Жануарлар мен заттарға қандай сұрақтар қойылады? 6.Сын есім сұрақтары? 7.Сан есім сұрақтары? 8.Етістік сұрақтары?

Бірінші ақпан Жалқы есім мен жалпы есім

Ақтау Арал Арқалық Ақтөбе

Науат Әділжан Сабина Әлішер Айгерім Кісі аттары

Жалқы есім Кісінің аты-жөні Жер-су аттары Жан-жануарларға қойылған атаулар

Кісінің аты-жөні, жер-су аттары, жан-жануарға қойылаған атаулар жалқы есім деп аталады Жалқы есімдерден басқа зат есімдерді жалпы есім деп атайды ЗАТ ЕСІМ ЖАЛҚЫ ЕСІМ ЖАЛПЫ ЕСІМ

1.Өлеңді мәнерлеп оқыңдар. 2.Адам аттарын тауып, сұрақ қойыңдар. 3.Адамның аты-жөні қандай әріптен басталып жазылған? 4.Аталған батырлар туралы не білесіңдер?

Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс Шағын қойылым: Атасы мен немересі.

2-жаттығу. Жалқы есімдерді теріп жазу. Мәтінді қалай атауға болады? Жалқы есімдер

Семантикалық картамен жұмыс Семантикалық карта № Мысалдар Жалпы есім Жалқы есім 1 Әке 2 Мұхтар Әуезов 3 Құлагер 4 Тақта 5 Домбыра 6 Сағат 7 Қарағанды 8 Жігіт 9 Дәріхана 10 Алатау

А әрпінен басталатын қала аттарын жаз.

алма Алма раушан Раушан

Венн диаграммасы Жалқы есім Жалпы есім

Қандай ой пайда болды? Не сезіндім? Не ұнады? Не қиын болды?

Курс повышения квалификации

Дистанционное обучение как современный формат преподавания

Курс повышения квалификации

Скоростное чтение

Курс повышения квалификации

Актуальные вопросы теории и методики преподавания в начальной школе в соответствии с ФГОС НОО

Ищем педагогов в команду «Инфоурок»

Номер материала: ДБ-289555

Не нашли то что искали?

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

Учителя о ЕГЭ: секреты успешной подготовки

Время чтения: 11 минут

Рособрнадзор не намерен упрощать ЕГЭ в 2022 году из-за пандемии

Время чтения: 1 минута

АСИ организует конкурс лучших управленческих практик в сфере детского образования

Время чтения: 2 минуты

В Минпросвещения рассказали о формате обучения школьников после праздников

Время чтения: 1 минута

Российские юниоры завоевали 6 медалей на Международной научной олимпиаде

Время чтения: 2 минуты

Учителя о ЕГЭ: секреты успешной подготовки

Время чтения: 11 минут

В России утвердили новый порядок формирования федерального перечня учебников

Время чтения: 1 минута

Подарочные сертификаты

Ответственность за разрешение любых спорных моментов, касающихся самих материалов и их содержания, берут на себя пользователи, разместившие материал на сайте. Однако администрация сайта готова оказать всяческую поддержку в решении любых вопросов, связанных с работой и содержанием сайта. Если Вы заметили, что на данном сайте незаконно используются материалы, сообщите об этом администрации сайта через форму обратной связи.

Все материалы, размещенные на сайте, созданы авторами сайта либо размещены пользователями сайта и представлены на сайте исключительно для ознакомления. Авторские права на материалы принадлежат их законным авторам. Частичное или полное копирование материалов сайта без письменного разрешения администрации сайта запрещено! Мнение администрации может не совпадать с точкой зрения авторов.

Источник